top of page

3 redenen waarom de vleesconsumptie in België

 daalt 

Nergens in West-Europa daalt de vleesconsumptie zo sterk en snel als in België.
In 2017 heeft bijna de helft van de Belgen zijn vleesconsumptie verminderd. Daarmee wordt de dalende trend die de laatste jaren is te zien, verder doorgezet. 
De stad Gent is koploper op dit gebied en wordt ook wel de ‘Veggie hoofdstad van Europa’ genoemd. 

Campagnes als Donderdag Veggiedag bevorderen de bewustwording en hebben daarom veel effect. 

Tien jaar geleden riep de gemeente Gent en de vegetarische organisatie EVA VZW als eerste stad ter wereld donderdag uit als ‘Veggiedag’. Sindsdien werd Gent wereldberoemd met dit initiatief en verschillende steden volgden het voorbeeld.
 

Donderdag Veggiedag is een laagdrempelige campagne waarbij inwoners één dag in de week aangemoedigd worden om geen vlees te eten. Nina Baeyens werkt sinds 2009 bij EVA en is vanaf het begin betrokken geweest bij Donderdag Veggiedag. "Voordat EVA bestond, was er alleen een grote dierenrechtenorganisatie, GAIA, die bezig waren met vegetarische voeding. Zij brachten vooral hele heftige foto’s van dieren naar buiten, en waren heel negatief. Mede daardoor heerste er in België altijd een vooroordeel over vegetarisch eten. Het zou voor saaie mensen zijn die niet van lekker eten hielden."


De oprichter van EVA, Tobias Leenaert, heeft vanaf het begin nagedacht over hoe het imago zo snel mogelijk verbeterd kon worden. Zo is het idee van Donderdag Veggiedag ontstaan.
Nina Baeyens: "Vanaf de eerste dag dat we begonnen met de campagne brachten we alles heel positief naar buiten. Belangrijk was ook dat het eten vooral lekker moest zijn. In heel de campagne hebben we nooit met een vinger gewezen of mensen beschuldigd van dingen die ze vooral niet moesten doen, of dat mensen zich aan allerlei regeltjes moesten houden. We brachten vooral de boodschap van 'ah joh, probeer het eens. Het is lekker, gezond, goed voor het milieu en de dieren en door al maar één dag geen vlees te eten heb je al impact op veel dingen'. We kwamen eerst met lekker eten, en dan pas met de moraal.

​Het is een succesvolle campagne geweest, want uit cijfers blijkt dat Donderdag Veggiedag effect heeft gehad op haar inwoners. ​

In Nederland is er in het verleden een vergelijkbare dag geweest: ‘Meatless Monday’. Dit is destijds afgeschaft omdat er teveel kritiek kwam op het feit dat het enkel over één dag in de week ging. Mensen zouden vaker geen vlees moeten eten, één dag in de week geen vlees is niet genoeg. 


Nina Baeyens vertelt wat die visie van EVA hierop is:

This video has been deleted.

De politiek in Gent ondersteunt al jaren de vermindering van de vleesconsumptie. 

Katrien Verbeke werkt al jaren voor de dienst 'Milieu en Klimaat' in Gent. Zij legt uit hoe de samenwerking tussen EVA en Stad Gent tot stand is gekomen. "Tien jaar geleden hebben we de afweging gemaakt waarop we ons vooral zouden gaan richten rond het thema gezondheid. We kwamen toen tot de conclusie dat bij de vleesconsumptie de grootste klimaatimpact zit. En als we dan één domein moeten kiezen waarbij we echt impact kunnen hebben, dan is dat de vleesreductie. Vervolgens hebben wij de handen in elkaar geslagen met EVA." 

"Voeding was een paar jaar geleden op alle overheidsniveaus verdwenen van de agenda. Maar nu komt het echter weer steeds meer op de kaart omdat er een hele grote uitdaging ligt in het verduurzamen van dat systeem. Er hangt heel veel mee samen als we kijken naar de klimaatuitdaging, bodemuitputting, waterverbruik en biodiversiteit. Heel veel is gelinkt aan ons landbouwsysteem en we zullen als overheid moeten helpen om dit te systeem te gaan keren."

 

Uit onderzoek is gebleken dat wanneer een stad een goed voedselbeleid heeft, dat terug te zien is in de cijfers. In steden als Gent en Brussel, waar de overheid 'vegan campagnes' stimuleert, zie je dat veel meer mensen minder vlees eten dan in steden waar de overheid niet helpt. 

Wat het succes ook deels verklaart is dat Gent al tientallen jaren een links progressief beleid voert. Dus er is sprake van een enorme continuïteit. Duurzaamheid is een van de grotere departementen binnen de stad. In Gent valt het voedselbeleid onder ‘klimaat’​, terwijl dit bij andere steden onder 'gezondheid' valt. Een hele andere insteek dus.

 

Maar welke rol heeft Stad Gent als lokale overheid? Katrien Verbeke legt het uit:

This video has been deleted.

Minder kritiek en een andere denkwijze

In België zijn ze al een paar stappen verder dan in Nederland en die gevolgen zijn merkbaar in een stad als Gent. Er wordt bijvoorbeeld niet zo sterk meer in hokjes gedacht en er wordt veel minder de nadruk gelegd op woorden als vegetariër of veganist. Sommige mensen eten simpelweg een paar dagen in de week geen vlees. Daar is pasta pesto gewoon pasta pesto, en geen 'vegetarisch gerecht'. Ook voor vegetarische restaurants in de stad is het belangrijk dat het ‘hokjes denken’ steeds minder wordt. Bliki, die het vegetarische restaurantje 'Het Lokaal' runt, legt uit waarom: 

 

Bij snackbar 'De Frietketel' kan je terecht voor een groenteburger, maar ook gewoon voor een rundvlees kroket. Zij hebben er specifiek voor gekozen om zowel vlees als vegetarisch te verkopen. De eigenaar van de snackbar legt uit waarom: 

 

​Een ander voorbeeld van een effectieve aanpak is wat er wordt gedaan op Belgische basisscholen. Daar krijgen kinderen één keer per week op donderdag een vegetarische maaltijd geserveerd. Ouders die het hier niet mee eens zijn kunnen een niet-vegetarische maaltijd aanvragen voor het kind. Dit komt zelden voor omdat op deze manier het kind dat vlees eet juist 'anders' is.

 
Door de mensen het vegetarische niet op te leggen, en altijd een alternatief te bieden met vlees, zijn er maar heel weinig mensen die hier kritiek op hebben. ​

This video has been deleted.
This video has been deleted.

Al deze dingen hebben ervoor gezorgd dat de 'mindset' van de Belgen is veranderd. 

De vraag is of dit in Nederland zou werken. Het is duidelijk dat alles veel makkelijker en sneller gaat als de overheid/lokale politiek overal achter staat. 

En daar gaat het in Nederland nog vaak fout ...

bottom of page